'' Kekemelik '' Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Kekemelik Nedir?

Sözel akıcılığın bozularak yerini blok, uzatma ve tekrarlara bıraktığı, eforun ve gerilimin, uygun olmayan ton ve durakların olduğu bir akıcılık bozukluğudur.

Kekemelik, bir davranış biçimi değildir. Bu yüzden kekemelik alışkanlık haline gelmez, taklit edilmez, model alınamaz, öğrenilemez, özenti ile meydana gelmez. Dolayısıyla; korku, kıskançlık, baskı, şiddet, şımartma, anne-baba kavgası, bağırma, boşanma, yeni kardeş, ayrılık, travma, yüksek ya da düşük zeka, yangın-sel-deprem ya da psikolojik sorunlar kekemeliğe neden OLMAZ.

Kekemelik; yanlış ya da yetersiz nefes alma problemi değildir, yaptıkça artan bir şey değildir, hastalık ya da bir rahatsızlık değildir bu yüzden ilaçla düzelen bir şey de değildir.

Kekemelik ailenin; eğitim durumuna, yaşam tarzına, sosyal kültürel yapısına ya da ekonomik durumuna bağlı olarak ortaya çıkmaz, çıkamaz. Bu sebeple, aile veya diğer faktörler kekemeliğin ortaya çıkmasında herhangi bir şekilde rol oynayamaz.

Kekemelik ne zaman ortaya çıkar?

Kekemelik genel olarak 2-6 yaş arası başlar ve bu yaş grubundaki çocukların %5’i kekeler.

Kekemelik neden ortaya çıkar?

Kekemeliğin nedenini henüz net olarak bilmiyoruz fakat araştırmalar sonucunda kekemeliğin polygen (birden fazla genin karşılıklı etkileşimi) bir bozukluk olduğunu biliyoruz. Kekemelik; gelişimsel, nörofizyolojik ve genetik alt yapıları olan karmaşık, birden fazla nedeni olan gelişimsel bir süreçtir.

Kekemeliğin nedeni, süreci etkileyen bir faktör olmadığı için, bizler kekemeliğin nedenini sorgulamak yerine kişinin kekemeliğe karşı gösterdiği reaksiyonlara odaklanırız. Çünkü kişinin kekemeliğe karşı duygu ve tutumları süreci ciddi bir şekilde etkileyen ve yönlendiren bir faktördür.

Kekemelik geçer mi?

Kekemeliğin geçeceğini hiçbir uzman garanti edemez. Kekeleyerek konuşan birey hakkında detaylı bilgi alındıktan sonra terapist, risk faktörlerini belirleyerek sadece doğal iyileşme sürecine dair fikir yürütebilir. Okul öncesi çocuklarda doğal iyileşme ihtimali yüksektir. Kekelemeye başlayan her 5 çocuktan sadece 1’i kekelemeye devam etmektedir. %4’ü ise kendiliğinden iyileşmektedir.

Kekemeliğe ne zaman müdahale edilmelidir? 

Kekemelik başlangıcından itibaren en erken dönemde bir uzmana başvurmak gerekir. Birçok uzman, başlangıçtan belli bir süre geçmesi gerektiğini veya belli bir yaşa geldikten sonra terapiye başlanabileceğini belirtse de bu doğru değildir. Ebeveyn veya kekeleyerek konuşan birey bu durumdan rahatsızsa veya kaygılıysa, beklemeden terapi sürecine başlanmalıdır.

Kekemelik Terapilerinde Kızılboğa Modeli Eğitimi Notlarından Derlenmiştir.

Esra ÖLMEZ

Dil ve Konuşma Terapisti