Dikkat Eksikliği için Evde Uygulanacak Egzersiz ve Oyun Önerileri

Dikkat Eksikliğini Anlamak ve Desteklemek

Dikkat eksikliği, günümüzde birçok çocuğun yaşamını etkileyen bir durumdur. Ancak, dikkat eksikliğini doğru anlamak ve uygun yöntemlerle destek olmak, bu zorluğun üstesinden gelmek için önemlidir. Bu yazımda siz kıymetli ebeveynlerim için,  dikkat eksikliği konusunu farklı yönleriyle ele alacak, yaş gruplarına uygun öneriler ve evde uygulanabilecek etkinlikler sunacağım.

Dikkat Eksikliği Nedir?

Dikkat eksikliği, bir çocuğun yaşına uygun seviyede dikkatini sürdürememesi, odaklanma güçlüğü yaşaması ve görevlerini tamamlamada zorlanması durumudur. Çoğu zaman bu durum çevresel faktörlerden kaynaklansa da, bazı çocuklarda bu özellik daha belirgin hale gelir ve öğrenme süreçlerini etkiler. Dikkat eksikliğini anlamak, çocuğun davranışlarını doğru bir şekilde yorumlamanın ilk adımıdır.

Dikkat Eksikliği ile Hiperaktivite Arasındaki Farklar

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite genellikle bir arada görülse de, her zaman aynı şey değildir. Dikkat eksikliği olan bir çocuk sessiz olabilir, ancak odaklanmada sorun yaşayabilir. Hiperaktif çocuklar ise sürekli hareket halinde olup dikkatlerini başka yöne çekerler. Bu farkları bilmek, ebeveynlerin çocuklarını daha iyi anlamalarına yardımcı olur.

Yaşa Göre Dikkat Süreleri

Çocukların dikkat süreleri, yaşlarına ve gelişim düzeylerine göre değişir. İşte genel bir rehber:

            •          3 yaş (36 ay): 5-10 dakika

            •          4 yaş (48 ay): 8-12 dakika

            •          5 yaş (60 ay): 10-15 dakika

            •          6 yaş (72 ay): 15-25 dakika

            •          7-8 yaş (90 ay): 25-35 dakika

Bu süreler, çocuğun ilgisini çeken etkinliklerde daha uzun olabilirken, sıkıcı veya zorlayıcı görevlerde kısalabilir.

Dikkat Eksikliği ve Beyin İlişkisi

Beynin prefrontal korteks bölgesi, odaklanma, planlama ve dürtü kontrolü gibi işlevlerden sorumludur. Dikkat eksikliği olan çocuklarda bu bölgenin çalışma hızı ya da etkinliği farklılık gösterebilir. Aynı zamanda dopamin seviyelerinin de dikkati etkilediği bilinmektedir.

Sağ ve Sol Beyin Dengesi: Sağ beyin yaratıcı, görsel ve duygusal düşünme süreçlerinden sorumlu iken, sol beyin analitik, mantıksal ve dil becerilerini yönetir. Çocukların her iki yarımküresini de aktif şekilde kullanabilmesi, öğrenme süreçlerini ve dikkat becerilerini olumlu etkiler.

Neden Önemlidir? Sağ-sol beyin dengesi, çocuğunuzun öğrenmeye olan ilgisini artırır, zorluklarla başa çıkmasını kolaylaştırır ve daha uzun süre odaklanmasını sağlar. Sağ beynin yaratıcılığını ve sol beynin analitik gücünü desteklemek için aktiviteler planlanmalıdır.

Dikkat Eksikliği İçin Evde Uygulanabilecek Egzersiz Önerileri

Dikkat eksikliğini desteklemek için evde uygulayabileceğiniz etkili egzersizler:

1. Nefes Çalışmaları: Çocuğunuzla birlikte 4-7-8 nefes tekniğini uygulayın: 4 saniye boyunca burundan nefes alın, 7 saniye tutun, ardından 8 saniyede yavaşça verin. Bu, odaklanmayı artırır ve sakinleşmelerine yardımcı olur.

2. Denge Tahtası Kullanımı: Çocuğunuz bir denge tahtası üzerinde durarak denge sağlamaya çalışabilir. Bu aktivite, hem sağ hem de sol beyni aktive eder ve motor becerilerini geliştirir. Denge tahtası ile birlikte kartlar da kullanarak egzersizlerin kalitesini arttırabilirsiniz.

3. Pilates Topu Egzersizleri: Çocuğunuz pilates topu üzerinde otururken, dikkat gerektiren bir etkinlik (örneğin, kitap okuma ya da bir nesneye odaklanma) yapabilir. Bu, hem dikkat hem de fiziksel kontrol becerilerini güçlendirir. Pilates topu ile hem denge hem de dikkat gerektiren farklı etkinlikler planlayabilirsiniz.

4. Hedef Belirleme Çalışmaları: Çocuğunuzla birlikte bir hedef oluşturun (örneğin, bir resim tamamlamak ya da bir yapboz bitirmek). Belirli bir zaman dilimi içinde bu hedefe ulaşmasını teşvik edin. Ve bu zaman için mutlaka alarm kurun.

5. Yavaş Hareket Egzersizleri: Çocuğunuzla birlikte yavaş yavaş hareket ederek (örneğin, bir kitabı odanın diğer ucuna taşımak) odaklanma becerisini geliştirebilirsiniz. Bunu oyunlaştırarak yapmanız hem çocuğunuzun dikkatini arttırır hem de eğlenceli hale gelir.

6. Görsel Odak Çalışmaları: Bir mum ışığına veya bir nesneye belirli bir süre boyunca odaklanmasını isteyin.

7. Duyusal Etkinlikler: Kum, su veya oyun hamuru gibi dokunsal malzemelerle oynama, çocuğun dikkatini toplamasına ve sakinleşmesine yardımcı olur.

Dikkat Eksikliği için Oyun Önerileri

Oyunlar, çocukların dikkat geliştirme becerileri için vazgeçilmezdir. İşte dikkat geliştiren 7 oyun önerisi:

1. Hafıza Kartları: Eşleştirme oyunları hem hafızayı hem de dikkati güçlendirir. Sadece kart olarak düşünmeyin evdeki nesneler veya yiyecekler ile de bunu yapabilirsiniz.

2. Labirent Çözme Oyunları: Çocuğun problem çözme becerisini ve dikkatini geliştirir. Bunların çalışma sayfalarını internet üzerinden rahatlıkla bulabilirsiniz.

3. Saklambaç: Hem hareketi hem de odaklanmayı destekleyen klasik bir oyun.

4. Nesne Bulma: Öncelikle bir nesneyi saklayın. Çocuğunuzdan belirli bir nesneyi odada bulmasını isteyin. Yaş grubuna göre zorluğunu arttırabilirsiniz.

5. Kelime Avı: Çocuğunuzla birlikte bir gazetede veya kitapta belirli harf ya da kelimeleri arayın.

6. Dikkat Çizelgesi Oyunları: Çocuğunuz bir çizelge üzerinden dikkat gerektiren görevleri tamamlar. Bunu günlük yaşamda da yapması gereken görevler şeklinde düzenleyerek uygulayabilirsiniz.

7. Tangram veya Yapboz: Hem sabır hem de dikkat süresini artırır.

Dikkat Eksikliği için Sağ ve Sol Beyin Aktiviteleri

Sağ ve sol beyin arasındaki dengenin desteklenmesi, çocuğun hem akademik hem de sosyal becerilerini olumlu etkiler. İşte birkaç öneri:

Sağ Beyin Aktiviteleri:

            •          Resim yapma, boyama ve kolaj hazırlama.

            •          Ritmik dans ya da müzikle hareket çalışmaları.

            •          Hikâye anlatma veya yaratıcı yazma etkinlikleri.

Sol Beyin Aktiviteleri:

            •          Sudoku ve matematik oyunları.

            •          Kodlama ya da problem çözme etkinlikleri.

            •          Kelime bulmacaları ve kitap okuma çalışmaları.

! ! ! Denge tahtası, pilates topu, elastik bantlar veya kum torbaları gibi materyallerle yapılan egzersizler, çocukların hem fiziksel hem de zihinsel gelişimlerine destek sağlar, dikkatini toplamasına ve attırmasına yardımcı olur. O yüzden eğer dikkat sorunları yaşadığınız bir çocuğunuz var ise mutlaka bu materyalleri evde bulundurun.

Dikkat eksikliği, doğru yönlendirme ve sevgi dolu bir yaklaşımla yönetilebilir. Çocuklarınıza sunacağınız destekleyici ortam, onların potansiyellerini keşfetmelerine ve gelişimlerini güçlendirmelerine olanak tanır. Unutmayın, her çocuk biriciktir ve doğru yaklaşımla her biri harika başarılara imza atabilir.

Özel Eğitim Öğretmeni

SEDA ÜNAL